BW: Burgerlijk Wetboek1
Wanneer een werknemer ziek wordt gemeld belandt deze in een oerwoud van afkortingen, in een wirwar van wetten, rechten en plichten en bovendien in een stijf tijdvak van 104 weken waarbinnen idealiter betermelding zal geschieden. Waar ik ‘werknemer’ of ‘hij’ schrijf, kunt u ook ‘werkneemster’ of ‘zij’ lezen.
In Nederland geldt voor iedere werknemer volgens artikel 629 , lid 1, van boek 7 van het BW (Burgerlijk Wetboek):
“Voor zover het loon niet meer bedraagt dan het bedrag, bedoeld in artikel 17, eerste lid, van de Wet financiering sociale voorzieningen, met betrekking tot een loontijdvak van een dag, behoudt de werknemer voor een tijdvak van 104 weken recht op 70% van het naar tijdruimte vastgestelde loon, maar de eerste 52 weken ten minste op het voor hem geldende wettelijke minimumloon, indien hij de bedongen arbeid niet heeft verricht omdat hij in verband met ongeschiktheid ten gevolge van ziekte, zwangerschap of bevalling daartoe verhinderd was.”
Dit is een enorme mond vol. Samengevat en vereenvoudigd wordt hiermee bedoeld dat een werknemer gedurende de eerste 104 weken van zijn ziekte, zijnde 2 jaren, 70% van zijn loon uitbetaald dient te krijgen, waarvan de eerste 52 weken, zijnde het eerste jaar, ten minste het voor hem geldende minimumloon. In de praktijk komt dit vaak neer op het eerste ziektejaar volledige loondoorbetaling en het tweede jaar 70%. In tegenstelling tot schrijnende berichten die ik soms lees, waarin werkgevers nog wel eens tot het uiterste gaan om loondoorbetaling gedurende de eerste 52 weken te omzeilen, is dit dus een wettelijke verplichting. Ook in een CAO (Collectieve ArbeidsOvereenkomst) mag hiervan niet worden afgeweken.
In onderstaand artikel tracht ik duidelijk en volledig aan te geven welke stappen er gedurende de ziekteduur van een werknemer in loondienst genomen worden of genomen moeten worden. Hierbij ga ik uit van eigen ervaringen, wetgeving en de manier van werken bij diverse instanties. Onderaan het artikel staan diverse links, die u kunt aanklikken voor meer informatie. Zeer bewust laat ik in deze content de route betreffende ziekmeldingen van bijvoorbeeld ZZP’ers, uitzendkrachten of freelancers achterwege, simpelweg omdat wetgeving hieromtrent niet altijd transparant is en lastig te doorgronden voor een leek op dit gebied, zoals ik. Voor meer informatie en een duidelijk E-book verwijs ik naar de website van Selwyn Donia. De link naar genoemde site vindt u onderaan dit artikel.
De weken tellen
Bij ziekte komt u in aanraking met het UWV2, dat is de afkorting van het Uitvoeringsinstituut WerknemersVerzekeringen. Dit is een overheidsinstantie en deze regelt de uitvoering van zowel WvP3 als WIA en de ZW.
- Dag 1: ziekmelding
De dag van de ziekmelding geldt als dag 1.
- Week 6: Probleemanalyse
Ergens rond week 6 komt de arbodienst of bedrijfsarts in beeld, omdat bij 6 weken ziekte een probleemanalyse gemaakt dient te worden. Dit is niets anders dan een verslag over wat de ziekmelding inhoudt en een oordeel over wat u als werknemer volgens het inzicht van de arts of arbodienst nog of weer kunt. Er is sprake van spoor 1 als de verwachting is dat u in de eigen werkzaamheden zult kunnen terugkeren.
- Week 8: Plan van Aanpak
Uiterlijk in week 8 van de ziekte dient het PvA (Plan van Aanpak) gemaakt te worden. Dit doet u samen met uw werkgever en eventueel arbodienst of bedrijfsarts; hierin staat wat u van uw eigen werk kunt, of uw werk(tijd) moet worden aangepast, of dat u wellicht bij een ander bedrijf aan de slag kunt dan wel scholing of therapie gaan volgen. De bedoeling van dit plan is dat u zo spoedig mogelijk weer aan het werk kunt. Wanneer u en uw werkgever het oneens zijn over dit PvA kunt u ondersteuning aanvragen bij het UWV. Het komt voor dat werkgevers voorstellen om ‘in onderling overleg het dienstverband te beëindigen’. Ga hier niet mee akkoord, want het kan nadelige gevolgen hebben voor het wel of niet krijgen van een Ziektewetuitkering.
- Iedere 6 weken: re-integratie bespreken
Iedere 6 weken bespreekt u met uw werkgever hoe het staat met uw re-integratie. Dit wordt vastgelegd in de documentatie, die nodig is voor de eerstejaarsevaluatie. Probeer altijd op een positieve manier uw voortgang te delen. Zeg liever: “Vandaag heb ik al een half uurtje kunnen lopen’, “Ik heb een klein boodschapje kunnen doen” of “Ik kon een verjaardag bezoeken”, in plaats van bijvoorbeeld: ” Ik kan nog steeds niet werken”. Dit kan ook per mail of app.
- Rond de eerste 52 weken: Eerstejaarsevaluatie
En dan bereikt u de 52 ziekteweken. Een belangrijk moment, een emotioneel moment. Nu wordt besproken of het PvA nog haalbaar en uitvoerbaar is, of dat het aangepast moet worden. Waarschijnlijk komt nu ook de mogelijkheid van spoor 2, naast of in plaats van spoor 1, in beeld. Bovendien is er nu de mogelijkheid voor de werkgever om de loondoorbetaling te verminderen van eventueel 100% naar 70%. Spoor 2 houdt in dat beoordeeld gaat worden of u bij een andere werkgever aan de slag kunt omdat er geen passende arbeid bij uw huidige werkgever meer is. Uiterlijk 6 weken na de eerstejaarsevaluatie dient er gestart te zijn met een passend tweede-spoortraject. In het geval dat er pas ná de eerstejaarsevaluatie belastbaarheid optreedt, worden tegelijkertijd spoor 1- en spoor 2-trajecten opgestart.
- Iedere 6 weken: re-integratie bespreken
U blijft in contact met uw werkgever over de re-integratie. Ook dit wordt gedocumenteerd.
- Rond 88 weken: alle documentatie met betrekking tot de WIA-aanvraag regelen
In de 88e week van uw ziekmelding ontvangt u een brief van het UWV. Deze brief bevat belangrijke informatie over het (tijdig) aanvragen van een WIA-uitkering. Als u in gesprek gaat met uw werkgever met betrekking tot de aanvraag, zult u alle relevante (re-integratie)verslagen, de medische verslagen, de evaluaties en het plan van aanpak nodig hebben. Misschien krijgt u deze van de werkgever maar het is aan te raden om deze ook zelf te verzamelen. U heeft ze nodig wanneer u de WIA daadwerkelijk gaat aanvragen.
- Week 93: WIA aanvragen
In week 93 na uw ziekmelding dient u de WIA aan te vragen. U komt hiervoor in aanmerking als u minimaal 35% inkomensderving heeft als gevolg van uw ziekte (dus nog een verdiencapaciteit heeft van maximaal 65%). U krijgt, na indienen van de WIA-aanvraag, een gesprek met de verzekeringsarts en met een arbeidsdeskundige, om de mate van uw verdiencapaciteit te bepalen.
Wanneer u in aanmerking komt voor de WIA hangt het van de verdiencapaciteit af wat voor uitkering er zal volgen. Zie voor de volledige uitleg de volgende site:
Indien u niet in aanmerking komt voor de WIA in verband met minder dan 35% inkomensverlies, is het aan de werkgever om te bepalen welke stappen zullen volgen. Houd er rekening mee dat u naar alle waarschijnlijkheid zult worden ontslagen voor dat deel dat u niet kunt werken. U zult dan dus nogmaals te maken krijgen met een inkomensdaling, het zogenoemde WIA-gat. Dit is deels op te vangen door het afsluiten van een verzekering die uitkeert bij arbeidsongeschiktheid, de premie hiervoor heet ook wel WIA-hiaat of WGA-hiaat.
Wanneer u bent beter gemeld, geldt er een termijn van 4 weken waarin u als het ware ‘in de wacht’ staat. Indien u binnen deze 4 weken opnieuw ziekgemeld wordt, tellen de nieuwe ziektedagen mee in de totale, voorafgaande, ziekteperiode.
Afkortingen, links en begrippen
Afkortingen en uitleg superscript:
1 BW: Burgerlijk Wetboek, boek 7, artikel 629 gaat over ziekte en hierbij horende rechten en plichten. Klik op deze link: Artikel 629 Burgerlijk Wetboek Boek 7
2 UWV: Uitvoeringsinstituut WerkgeversVerzekeringen. Klik op deze link: www.uwv.nl
3 WvP: Wet verbetering Poortwachter, voor een downloadbare brochure klik op de volgende link, bedoeld voor werkgevers maar erg interessant: https://www.uwv.nl/werkgevers/brochures/werkwijzer-poortwachter.aspx
CAO: Collectieve ArbeidsOvereenkomst
WIA: wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen; vervanger van de vroegere WAO, waarin de nadruk ligt op mogelijkheden.
ZW: ZiekteWet. Hierin is geregeld dat werknemers die ziek zijn maar geen vaste baan hebben en geen loon ontvangen, tóch een inkomen hebben. Het gaat hier bijvoorbeeld om ZZP’ers en uitzendkrachten.
https://www.uwv.nl/werkgevers/brochures/werkwijzer-poortwachter.aspx
Welkom in de trein van mijn leven 